Trasy na rower do 19 km od Krosna. Pomysły na jednodniowy wypad. Gdzie w weekend 27 - 28 kwietnia?

We współpracy z Traseo wybraliśmy dla Was 5 tras rowerowych oddalonych maksymalnie o 19 km od Krosna, które sprawdzili inni rowerzyści. Wybierz najlepszą dla siebie.

Jazda rowerem to bardzo lubiana forma aktywności szczególnie w ciepłych miesiącach. Oczywiście nie tylko. Najwięksi pasjonaci jeżdżą rowerem przez cały rok. Nic w tym dziwnego, ponieważ rower daje nam wiele korzyści. Ruch jest dobry dla naszego zdrowia, a przy okazji możemy odwiedzić ciekawe miejsca. Można również wybrać rower jako środek lokomocji i dojeżdżać nim do pracy czy na zakupy.

Jeśli więc szukasz pomysłów na trasy w okolicy miejsca zamieszkania, bardzo dobrze trafiłeś. Poniżej przedstawiamy 5 wybranych tras, które polecane są przez innych użytkowników. Wracaj do tego artykułu regularnie, ponieważ będzie on aktualizowany i będą pojawiać się nowe trasy.

Zanim wyruszysz w drogę, sprawdź prognozę pogody. W sobotę 27 kwietnia w Krośnie ma być 16°C. Nie powinno padać. W niedzielę 28 kwietnia w Krośnie ma być 19°C. Nie będzie padać.

🚲 Trasa rowerowa: Podkarpackie Trasa 16 "Z wizytą w Muzeum Przemysłu Naftowego w Bóbrce"

• Stopień trudności: 1.0
• Dystans: 17,62 km
• Czas trwania wyprawy: 1 godz. i 6 min.
• Przewyższenia: 105 m
• Suma podjazdów: 349 m
• Suma zjazdów: 349 m

UM_Podkarpackie poleca trasę mieszkańcom Krosna

Proponujemy wycieczkę rowerową przez Pasmo Jasielskie, połączoną ze zwiedzaniem Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego w Bóbrce. Trasa krótka, ale z dwoma wymagającymi podjazdami, w całości biegnie drogami asfaltowymi. Teoretycznie cały czas pojedziemy szlakiem rowerowym Beskidzkie Muzea, ale niestety na trasie nie znajdziemy żadnego oznakowania. Nie stanowi to jednak problemu, bo pętla jest bardzo łatwa nawigacyjnie. Na trasę można ruszyć bezpośrednio sprzed muzeum, ale w sezonie może tu być problem z zaparkowaniem samochodu, dlatego proponujemy rozpocząć po drugiej stronie Pasma Jasielskiego – przed kościołem w Łękach Dukielskich. Z parkingu opadamy w kierunku zachodnim do Kobylan, gdzie skręcamy w prawo. Nieco wyżej mijamy kościół i kontynuujemy łagodny podjazd. Na granicy lasu przecinamy Pasmo Jasielskie. Pokonując krótką stromiznę, długim zjazdem, opadamy do Chorkówki. Na obrzeżach wsi skręcamy w prawo i kierujemy się w stronę Bóbrki. Widoczna już z daleka wieża kościoła wyznacza kierunek jazdy na kolejnych rozwidleniach. Główną drogą w prawo opuszczamy Bóbrkę. Dość wymagający podjazd w lesie kończymy przy wejściu do Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego .
Żeby je zwiedzić musimy poświęcić około 2 godz. Szybkim zjazdem przez piękny bukowy las opadamy w dolinę Jasiołki. Na skrzyżowaniu udajemy się w prawo. Na głównym rozwidleniu w Wietrznie wybieramy trzecią, boczną odnogę w prawo. Wokół Wietrzna wyznakowano plątaninę górskich szlaków rowerowych, których oznakowanie zwróci naszą uwagę. Po krótkim podjeździe ujrzymy, otoczony cmentarzem, drewniany kościół . Kontynuując podjazd boczną uliczką dojeżdżamy do drogi głównej, która prowadzi widokową przełączką między Pasmem Jasielskim a Górami Iwelskimi. Z prawej strony naszą uwagę przykują potężne skrzydła farmy wiatraków. Gdybyśmy chcieli przyjrzeć się im z bliska musimy pokonać znaczną stromiznę. Do kościoła, skąd ruszaliśmy na trasę, doprowadzi nas niebieski szlak rowerowy.

ATRAKCJE NA TRASIE:

Kościół pw. Narodzenia Matki Bożej w Kobylanach – murowana świątynia z 1775 r. o cechach barokowych. Obok stoi pomnik w postaci betonowej ściany, upamiętniający poległych w latach 1914–1920 mieszkańców Kobylan.

Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bóbrce – neogotycką świątynię o smukłej wieży wzniesiono w latach 1905 – 1908 według projektu Teodora Talowskiego, wybitnego polskiego architekta z przełomu XIX i XX w. We wnętrzu wrażenie robi ołtarz główny usytuowany na tle trzech wielkich witraży.

Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce – kopalnię ropy naftowej w Bóbrce – pierwszą taką na świecie – uruchomiono w 1854 r. Do dziś stoi obelisk, postawiony w 1872 r. przez Ignacego Łukasiewicza, upamiętniający to wydarzenie. W latach 1854-1880 powstało tu ponad 60, ręcznie wydrążonych szybów, o głębokości dochodzącej nawet do 150 m, z których dwa – Franek i Janina funkcjonują do dnia dzisiejszego. Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego mieści się na obszarze ok. 20 ha. Znajdują się w nim m.in.: nowoczesne pawilony wystawowe, budynek dyrekcji kopalni, kuźnia, wiertnice, szyby i instalacje naftowe.

Drewniany kościół pw. św. Michała Archanioła w Wietrznie – to przykład XVIII-wiecznego obiektu sakralnego o tradycjach późnogotyckiego ciesielstwa małopolskiego. Wybudowano go w 1752 r., remontowano w 1906 r., w latach 80. XX w. oraz w pierwszej dekadzie XXI w. W późnobarokowym wnętrzu zachowały się polichromie figuralno-ornamentalne z 1880 r.
Nawiguj

🚲 Trasa rowerowa: Podkarpackie Trasa 18 W dolinach Jasiołki i Wisłoka

• Stopień trudności: 2.0
• Dystans: 42,48 km
• Czas trwania wyprawy: 2 godz. i 39 min.
• Przewyższenia: 90 m
• Suma podjazdów: 620 m
• Suma zjazdów: 620 m

Trasę dla rowerzystów z Krosna poleca UM_Podkarpackie

To trasa dla „szosowców”, prowadzi bowiem w całości dobrej jakości asfaltami. Niewiele na niej przewyższeń, więc ma zupełnie rekreacyjny charakter. Najlepiej rozpocząć w jednym z dwóch miejsc, gdzie trasa przecina drogę krajową nr 28. My proponujemy miejscowość Szebnie, gdzie można zostawić samochód na przykościelnym parkingu lub obok stacji benzynowej. Ruszamy w kierunku południowym do Tarnowca. W Dobrucowej, przy bocznym asfalcie, 400 m od drogi głównej, znajduje się miejsce martyrologii z 1943 r. W Tarnowcu możemy podziwiać okazałą bryłę Sanktuarium Matki Bożej Zawierzenia . Trzymając się głównej drogi, przy budynku urzędu gminy, skręcamy w lewo. Przyjemnym zjazdem w lesie opadamy do Jedlicza. Zgodnie z trasą należy na skrzyżowaniu za sklepem spożywczym skręcić w prawo. My proponujemy najpierw udać się na wprost, gdzie w centrum Jedlicza możemy podziwiać neogotycki kościół i otoczony parkiem pałac Stawiarskich . Przy wjeździe do miejscowości Długie miniemy niewielki pałacyk, w którym mieści się Dom Dziecka. Na skrzyżowaniu spotykamy zielony rowerowy szlak Muzeów, którym pojedziemy prawie 20 km. Niestety, nie będzie on zbytnio przydatny w nawigacji, bowiem oznakowanie szlaku jest niekompletne. W Żarnowcu powinniśmy zatrzymać się nieco dłużej, bowiem tu spotkamy najatrakcyjniejszy obiekt na trasie – XVIII-wieczny dworek i muzeum Marii Konopnickiej .
Klucząc ulicami Jedlicza dojeżdżamy do Jaszczewa, gdzie podziwiać możemy kolejny dworek, po czym przekraczamy drogę nr 28. Tu spotykamy ostatni raz oznakowanie szlaku. W Bajdach przekraczamy drogę nr 990 i wyremontowaną szosą z nowym mostem przejeżdżamy przez Wisłok. Za mostem dogodne miejsce na odpoczynek, z wiatą i ławkami – to przystań kajakowa. Podnóżem Pasma Jazowej dojeżdżamy do Łęk Strzyżowskich, gdzie skręcamy w lewo i przekraczając ponownie Wisłok, następnie drogę nr 990 wracamy do Szebni. Już z daleka nasz podziw wzbudzi ciekawa bryła nowego kościoła, obok którego stoi drewniany, znajdujący się na Szlaku Architektury Drewnianej .

ATRAKCJE NA TRASIE:

Sanktuarium Matki Bożej Zawierzenia w Tarnowcu znane jest z łaskami słynącej drewnianej figury Matki Bożej Zawierzenia, która przeniesiona została w 1789 r. z klasztoru w Jaśle. Według tradycji przybyła do Polski z Węgier. Dziś mieści się ona w kościele parafialnym pw. Narodzenia NMP z lat 1935–1949, wzorowanym na stylu bazylik rzymskich.

Pałac Stawiarskich w Jedliczu – wybudowano na przełomie XIX i XX w. dla znanej rodziny przemysłowców naftowych. W czasie II wojny światowej stacjonowały tu wojska niemieckie, a następnie radzieckie i polskie. Zdewastowany budynek odremontowano w 1946 r. z przeznaczeniem na Gimnazjum. Funkcje dydaktyczne pełni do dziś.
Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu – mieści się w zabytkowym dworku z XVIII w. (przebudowanym z końcem XIX w.). Posiadłość wraz z zabytkowym parkiem przekazana została Marii Konopnickiej w 1903 r. z okazji jubileuszu 25-lecia pracy pisarskiej. Do najcenniejszych zbiorów muzeum należą rękopisy utworów Marii Konopnickiej. Zobaczymy tu także m.in. zbiór obrazów Marii Dulębianki.

Kościół pw. św. Marcina Biskupa w Szebniach – początki świątyni datowane są na 1605 r., jednak niewiele zachowało się z tego okresu. Kolejne przebudowy miały miejsce w XVIII i XIX w., a także po II wojnie światowej i w latach 2012–2013. We wnętrzu podziwiać można barokowe wyposażenie kościoła. Na zewnątrz uwagę zwraca arkadowa murowana dzwonnica z końca XIX w.
Nawiguj

🚲 Trasa rowerowa: Dukla - Wzgórze 534 - Chyrowa - Hyczki - Dukla

• Stopień trudności: 2.0
• Dystans: 25,98 km
• Czas trwania wyprawy: 1 godz. i 37 min.
• Przewyższenia: 326 m
• Suma podjazdów: 968 m
• Suma zjazdów: 958 m

Rowerzystom z Krosna trasę poleca Patryska1651

Wycieczkę rozpoczynamy na rozkopanym dukielskim rynku. Oczywiście każda zmiana ma w sobie coś dobrego, nie możemy doczekać się zakończenia rewitalizacji podziemi rynku w Dukli. Następnie kierujemy się w stronę Parku Pałacowego w Dukli, naprawdę warto się tutaj wybrać, jest przepięknie, napawamy się widokami, zaliczmy małą rundkę po czym przejeżdżamy przez DK19 w stronę Klasztoru oo. Bernardynów.

Tutaj zaczynamy lekki asfaltowy podjazd w stronę wysypiska śmieci, przed wysypiskiem odbijamy w prawo na czerwony szlak MTB podziwiając Dukle z innej perspektywy. Zmierzamy w kierunku nieistniejącej już skoczni narciarskiej "Franków", kawał historii, polecamy wygooglować. Czerwonym szlakiem rowerowym zmierzamy w kierunku Pałacówki, na tym odcinku głównie podjeżdżamy, przemierzając leśne utwardzone ścieżki.

Następnie podążamy w kierunku Wzgórza 534, wjeżdżając na "Transgraniczny Szlak Rowerowy Beskidzkie Muzea", za plecami towarzyszy nam dukielska panorama. Docieramy na Wzgórze 534, gdzie znajduje się pomnik żołnierzy walczących na tym terenie w czasie Operacji Karpacko-Dukielskiej oraz malowniczy punkt widokowy z lunetą i planszami przybliżającymi okoliczne wzniesienia. Zjeżdżamy w dół i zmierzamy do Chyrowej, mijamy Restauracje Chyrowianka a za nią wyciąg narciarski. Trzymamy się GSB, przed krzyżówką odbijamy w lewo, utwardzoną szutrową nawierzchnią zmierzamy ku Dukli. Po okazałym podjeździe wjeżdżamy na Żółty Szlak Papieski delektując się zapachem lasu i drewna. Ostatnie metry pod górę i nawet brak sił nie powstrzyma nas przed dotarciem do Dukli, gdyż przed sobą mamy płynny zjazd, zatrzymujemy się na punkcie widokowym "Hyczki" podziwiając panoramę. Zjeżdżamy, parę uliczek i jesteśmy na rynku.

Trasa bardzo urokliwa, ograniczona ilość asfaltu na rzecz górskich ścieżek zdecydowanie zachwyca. Polecamy przejazd rowerem górskim.
Nawiguj

🚲 Trasa rowerowa: Podkarpackie Trasa 13 Śladami operacji dukielskiej

• Stopień trudności: 3.0
• Dystans: 36,48 km
• Czas trwania wyprawy: 2 godz. i 17 min.
• Przewyższenia: 313 m
• Suma podjazdów: 1 095 m
• Suma zjazdów: 1 095 m

Trasę dla rowerzystów z Krosna poleca UM_Podkarpackie

Na bazę tej wycieczki wybieramy niezwykle urokliwe, pełne zabytków miasteczko Dukla, często kojarzone z operacją dukielską – wielką ofensywą w czasie II wojny światowej o Przełęcz Dukielską. Rynek opuszczamy południo-wschodnim wylotem. Jedziemy 50 metrów na południe ul. Trakt Węgierski po czym skręcamy w prawo, w ul. Słowacką. Obok szkoły skręcamy w ul. Krasickiego i dojeżdżamy do ul. Jana Pawła II. Skręcamy w prawo. Stąd już jedziemy cały czas za znakami żółtego szlaku pieszego. Wyjeżdżamy z miasta, mając po lewej stronie malowniczy widok na Cergową. Przed nami dosyć długi podjazd, a następnie zjazd na przełęcz. Jedziemy dalej drogą asfaltową na południe. Do Olchowca towarzyszyć nam będzie zielony szlak rowerowy. We wsi znajduje się małe prywatne muzeum . Wracamy do doliny Wilszni i na rozwidleniu kierujemy się w lewo, do Polan. We wsi uwagę zwróci okazała murowana cerkiew greckokatolicka pw. św. Jana Złotoustego, obecnie kościół rzymskokatolicki. Jedziemy dalej za znakami żółtego szlaku rowerowego. Za ostatnimi zabudowaniami droga stopniowo pnie się w górę otwartymi polanami. Następnie zjeżdżamy do Myscowej i widocznej już z oddali zabytkowej murowanej cerkwi. Na skrzyżowaniu skręcamy w prawo, i początkowo asfaltem, a dalej szutrową drogą mozolnie pniemy się długim – ponad 4-kilometrowym podjazdem na niewielką przełęcz, z której zjeżdżamy do Chyrowej. Skręcamy szosą w lewo, po paru metrach przed pensjonatem Pod Chyrową zjeżdżamy w dół i dalej wzdłuż potoku jedziemy w kierunku drewnianej cerkwi. Wracamy na główną drogę i głęboką doliną jedziemy na północ. Na skrzyżowaniu w Iwli skręcamy w prawo i boczną drogą wracamy do Dukli.

ATRAKCJE NA TRASIE:
Rynek w Dukli – w centrum miasta doskonale zachował się dawny układ urbanistyczny oraz ratusz zbudowany na początku XVII w., przebudowany w 2. połowie XIX w. Na elewacji znajdują się herby dawnych właścicieli miasta: Trąby – Jordanów (herb Dukli) i Poraj – Męcińskich. Obecnie w budynku ratusza znajdują się placówki handlowe.
Kościół farny pw. św. Marii Magdaleny z XVIII w., późnobarokowy, z wystrojem wnętrza w stylu rokoko, jest najcenniejszym zabytkiem Dukli, i jednym z trzech tego typu zabytków w Europie. Osobliwością architektoniczną są eliptyczne kaplice boczne. W prawej kaplicy znajduje się zabytkowy sarkofag Marii Mniszchowej – fundatorki świątyni.
Muzeum Historyczne – Zespół Pałacu Mniszchów – przed pałacem mieści się stała plenerowa ekspozycja broni ciężkiej z okresu ostatniej wojny, a w budynku wystawy poświęcone bitwom, jakie rozegrały się w okolicach miasteczka (w tym największej kampanii górskiej II wojny światowej – bitwie o Przełęcz Dukielską). Muzeum urządza wystawy archeologiczne, malarstwa, grafiki itp.
Muzeum w Olchowcu – prywatne muzeum urządzone w jednej z chałup łemkowskich. Zgromadzono w nim zbiory pamiątek łemkowskich i huculskich, w tym: stroje, modele cerkiewek, sprzęty gospodarstwa domowego, zbiory bibliograficzne na temat Łemkowszczyzny i Huculszczyzny, a także zbiory militariów, będące pozostałościami bitwy dukielskiej. Zwiedzanie po uzgodnieniu z gospodarzem.
Cerkiew greckokatolicka pw. Opieki Matki Boskiej w Chyrowej – obecnie kościół rzymskokatolicki; świątynię wzniesiono w 1780 r. Najstarszą jej częścią jest murowane prezbiterium i zakrystia – prawdopodobnie dawna kaplica z początku XVIII w. Cerkiew była gruntownie remontowana w 1932 r. i w latach 90. XX w. Jeszcze przed II wojną światową świątynia stanowiła cel licznych pielgrzymek, zwłaszcza z terenów Słowacji. Dążyły one do cudownego obrazu Matki Boskiej, który podobno niegdyś – w niepojęty sposób – przywędrował tu z Węgier.
Nawiguj

🚲 Trasa rowerowa: II Majówka Iwonicka/etap III: Tropem fredrowskiej "Zemsty"

• Stopień trudności: 2.0
• Dystans: 81,9 km
• Czas trwania wyprawy: 5 godz. i 7 min.
• Przewyższenia: 298 m
• Suma podjazdów: 639 m
• Suma zjazdów: 830 m

Rowerzystom z Krosna trasę poleca Damjen78

Brrrr.. ale zimno! Dosłownie skostnieliśmy od smagnięć chłodu w trakcie zjazdu do dolnego Iwonicza. W efekcie potrzebna była krótkotrwała przebieżka do rowerów i z powrotem, żeby rozgrzać zmarznięte kończyny. Na szczęście to były jedyne niedogodności pogodowe powrotnego etapu do Rzeszowa, chociaż niebo przez długi czas straszyło chmurnym obliczem. Po zabawieniu jakiś czas na praktycznie bezludnym w niedzielny poranek, krośnieńskim rynku rozpoczęliśmy podjazd pod ruiny kamienieckiej twierdzy. Wijąca się serpentyną kręta droga zmusiła nas do paru przestojów zanim zlani potem osiągnęliśmy górne partie Pogórza Dynowskiego. Wypoczynek pod malowniczymi pozostałościami warowni, był wystarczającą rekompensatą za wcześniejsze trudy, tym bardziej, ze nie omieszkaliśmy schłodzić naszych zeschniętych na wiór przełyków. Pozostała część trasy przez pogórzańskie krajobrazy była już zdecydowanie przyjemniejsza. Nie dość, że można było sycić oczy widokami zewsząd nas otaczających zielonych pagórów to jeszcze profil trasy w kierunku Dobrzechowa pozwalał na swobodny zjazd przed siebie. Wraz z osiągnięciem Dobrzechowa wjechaliśmy na bardziej ruchliwą trasę. Natężenie ruchu przybrało jeszcze na sile po połączeniu z krajową dziewiątką (wariant alternatywny dojazdu do Rzeszowa to skręt w Zarzeczu w kierunku Tyczyna - my nieopatrznie przeoczyliśmy tę trasę). Mając wiec oczy wkoło głowy, pokonując kolejne zjazdy i podjazdy, które na szczęście złagodniały za Czudcem, omijając front robót drogowych w Boguchwale, osiągnęliśmy w końcu stolicę Podkarpacia. Pokluczywszy jeszcze pomiędzy tłumami pieszych na deptaku 3 maja okrężnym wariantem dotarliśmy przed zamierzonym czasem pod dworzec PKP
Nawiguj

Traseo.pl to portal oraz darmowa aplikacja mobilna na urządzenia z systemami android lub iOS. Znajdziesz tu ponad 200 000 tras! Możesz nagrywać własne ślady podczas wycieczek lub podążać trasami pozostałych użytkowników. Szukaj inspiracji wycieczkowych.

Rób zdjęcia, dodawaj opisy, a później wyślij zapisaną trasę na Traseo.pl. Będziesz mieć możliwość dodatkowej edycji danej trasy. Możesz również podzielić się nią z innymi użytkownikami Traseo lub zachować jako prywatną tylko dla siebie. Sprawdź wszystkie możliwości Traseo, zainstaluj aplikację i ruszaj na szlak!

Kochasz rower ale zakupy robisz rozważnie? Sprawdź kody rabatowe EMPIK oraz promocje i zniżki w innych sklepach online!

Miłośnicy jazdy na rowerze wiedzą, jak istotne jest utrzymywanie jednośladu w dobrym stanie technicznym. Jest to bardzo ważne dla komfortu oraz bezpieczeństwa podczas jazdy. Przegląd roweru powinno wykonywać się przynajmniej raz w roku. A najlepiej dwukrotnie - przed oraz po sezonie. Oczywiście, jeśli w trakcie sezonu zdarzą się jakieś uszkodzenia, najlepiej je od razu naprawić.

Serwisować sprzęt można samodzielnie lub oddając go w ręce specjalistów. Odpowiednio dbając o swój sprzęt zapewnisz sobie, że dłużej Ci posłuży. Jest to szczególnie istotne, jeśli często na nim jeździsz. Wbrew pozorom przegląd roweru nie jest taką prostą sprawą. Jeśli chcesz samodzielnie serwisować swój rower, koniecznie poszukaj poradników, w jaki sposób to robić.

Akcesoria rowerowe możemy podzielić na te niezbędne oraz dodatkowe. Wymagane jest:

• oświetlenie, które nie zawsze jest na wyposażeniu, gdy kupujemy rower
• a także dzwonek. Tak jak w przypadku lamp, najczęściej trzeba go dokupić.

Lampka z przodu powinna być biała, a z tyłu czerwona. Przy wybieraniu dzwonka zwróć uwagę na dźwięk, jaki wydaje.

Z dodatkowego wyposażenia warto wybrać:

• błotniki - szczególnie istotne są, gdy nie zraża Cię brzydka pogoda do jazdy
• odblaski na koła, bagażnik oraz siodełko - dla zwiększenia widoczności
• stopka lub inaczej nóżka - by móc zaparkować rower
• zapięcie do roweru - by móc go bezpiecznie spuścić z oczu
• saszetka na rower - często z przeźroczystym przodem i specjalną kieszonką na telefon, by móc widzieć ekran podczas jazdy
• uchwyt na bidon oraz bidon
• koszyk na rower - jeśli chcesz nim jeździć na zakupy
• fotelik dla dziecka - dla rodziców
• pompka
• stojak rowerowy - jeśli będziesz samodzielnie serwisować rower
• akcesoria i narzędzia do serwisowania roweru

Omówiliśmy przydatne akcesoria rowerowe, to teraz czas na strój na rower. Oczywiście wygodne, sportowe buty oraz strój to podstawa. Ciekawą alternatywą są specjalnie spodenki, majtki lub legginsy na rower, które zapobiegają obtarciom i bólom. Przydatne będą również rękawiczki na rower, czapka z daszkiem lub zwykła oraz okulary - niekoniecznie przeciwsłoneczne. Okulary rowerowe są specjalnie dopasowane do twarzy, by nie odstawały. Znajdziesz takie przeciwsłoneczne oraz z przeźroczystymi szkiełkami, które chronią oczy przed owadami i wysuszaniem oczu.