Budowali ją za darmo, zagrała w filmie. Wisząca kładka nad Sanem w Warze zachwyca turystów [ZDJĘCIA]

Nie podziwialibyśmy tej przepięknej kładki, gdyby nie najzwyklejsza, ludzka potrzeba dążenia do poprawy jakości codziennego życia. Mostu, tak bardzo upragnionego przez lokalną społeczność, nie wybudowały władze. Z pomocą przyszedł pochodzący stąd - z Siedlisk nad Sanem - inżynier Kazimierz Gałajda.

Jak opisuje Stanisław Kryciński w książce pt. "Bieszczady. Tam gdzie diabły, hucuły, ukraińce", Kazimierz Gałajda jako chłopiec chodził do szkoły w Nozdrzcu - za Sanem. Gdy rzeka nie była oblodzona, dzieci przewożono na drugi brzeg łódką. Gałajda po ukończeniu Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, trafił do pracy w Zakładzie Budowy Kopalń Miedzi w Lubinie. Pamiętając o swoim pochodzeniu, postanowił zbudować nad Sanem kładkę linową. Nad pracami ziemnymi czuwali miejscowi, a konstrukcję kładki wykonywali - za darmo - młodzi górnicy z lubińskiej firmy PeBeKa, którzy przy tej okazji spędzali nad Sanem urlopy. Za otrzymaną pracę otrzymywali od miejscowych jedzenie i noclegi. Do podtrzymywania mostu wiszącego wykorzystano zużyte liny wyciągowe z kopalni w Lubinie. Tak właśnie powstała mierząca 175 m kładka o rozpiętości przęsła głównego 113 m. To wszystko działo się w latach 70-tych ubiegłego wieku.

Mieszkańcy sąsiednich wiosek również marzyli o takiej przeprawie i w kolejnych latach, w podobny sposób powstawały piesze kładki w pow. sanockim, brzozowskim i przemyskim. Część z nich do dziś służy mieszkańcom, jednak niestety nie wszystkie przetrwały próbę czasu. Już bardziej rozbudowane i zaawansowane technologicznie kładki, również dzięki pomocy inż. Gałajdy, powstawały w latach 80-tych XX w. w Bachowie, Krasicach czy Krasiczynie. Te służyły już jako mosty pieszo-jezdne.

Kładka z Wary zachwyca nie tylko turystów i mieszkańców - spodobała się również reżyserowi. Kładka zagrała w filmie Jana Jakuba Kolskiego pt. "Serce, serduszko" z 2014 roku.

Kordula (w roli Julia Kijowska - przyp. red.), która cierpi na lęk wysokości, musi poruszać się przez kładkę na kolanach. W tym trudnym wyzwaniu pomaga jej Maszeńka Milewska (w roli Maria Blandzi - przyp. red.), krzycząc:

"Banalny mostek przerzucony przez rzeczkę. Dzieci tędy chodzą do szkoły!".

"- I dochodzą?" - pyta Kordula.

"- No wiesz, czasem któreś spadnie, ale wiem... jedno na tysiąc, to i tak dobra średnia jak na kładkę zaprojektowaną przez inż. Milewskiego" - odpowiada dziewczynka.

"- To jakiś krewny?" - dopytuje Kordula.

"- Tak, to mój tata" - dopowiada Masza, po czym zaczyna opowiadać o śmierci swojej mamy.

Kładka pokazana jest również w innej scenie; pojawia się na niej sam Mirek Milewski (w roli Marcin Dorociński - przyp. red.), podążając śladem córki. Mężczyzna sprawdzając jakość swojej pracy, próbuje rozbujać kładkę.

Sceny do tego filmu powstawały ponadto m.in. w Raczkowej, Mrzygłodzie oraz Falejówce.

Turyści zwiedzający Pogórze Dynowskie czy jadący w Bieszczady, często z dalekich zakątków Polski, zatrzymują się swoimi autami właśnie przy kładce w Warze. Dlaczego właśnie tu?

- Panuje tu niesamowita cisza i święty spokój, nie ma sensu szukać większych wrażeń - mawiają mieszkańcy tych terenów.

Najpiękniej jest nad ranem, gdy wokół kładki osadza się mgła. Tu naprawdę można spędzić wiele godzin słuchając śpiewu ptaków, szumu Sanu i szmeru bujającej się kładki. Urokliwe są też zachody słońca.

Wielokrotnie nagradzany w konkursach Józef Cupak, ludowy poeta z Wary, tak opisuje ukochany San:

Stoję i słucham szumu wierzb nad Sanem,
z podziwem patrzę w toń błękitnej wody
i wartkim nurtem płyną me wspomnienia do lat,
gdy świat mój był piękny i młody.

Wszystko powoli z nurtem w dal odpływa,
serce me zakwili, chwilą się pożali,
lecz życie znowu mnie do marszu wzywa,
wiecznym pytaniem – co czeka w oddali?

To, co minęło welon mgły zakrywa,
co w chłodne ranki ściele się nad rzeką,
tylko ukradkiem oko łzę uroni,
za tym, co bliskie, a dziś już daleko.

To, co przede mną nurt życia przynosi,
czasem przeciwny wiatr w oczy zawieje,
wtedy przychodzę i siadam nad rzeką,
może stąd czerpię siłę i nadzieję.

Kładka ma już swoje lata, sporo przeżyła. Dlatego wciąż wykonywane są prace polegające na utrzymaniu konstrukcji. W ubiegłym roku władze Gminy Nozdrzec wykonały prace zabezpieczające szkielet konstrukcji kładki poprzez piaskowanie i późniejsze malowanie wszystkich elementów podatnych na korozję. Wymieniono również siatkę zabezpieczającą. Gmina zapewnia, że w najbliższym czasie rozwijana będzie najbliższa przestrzeń w obrębie kładki. Być może w przyszłości powstanie przystań z wypożyczalnią kajaków? A może tablica z informacją o wielkim geście inż. Gałajdy? Czas pokaże...

ZOBACZ ZDJĘCIA: