Zabytkowa cerkiew w Chyrowej liczy sobie prawie 2,5 wieku. Wiąże się z nią ciekawa legenda [ZDJĘCIA]

Cerkiew wzniesiona została prawdopodobnie w 1780 r., o czym świadczy data „21 czerwca 1780” w nadprożu portalu zachodniego zapisana łaciną i cyrylicą. Według niektórych badaczy starszą częścią cerkwi, datowaną na rok 1707 lub 1770, są murowane z kamienia prezbiterium i zakrystia.

- Jest przykładem budowli sakralnych wznoszonych na zachodniej i środkowej Łemkowszczyźnie, które klasyfikowane są jako cerkwie typu północno-zachodniego, tzw. wariant młodszy. W latach 80-tych XVIII wieku do wnętrza świątyni wprowadzono okazały ikonostas, wraz z nastawą ołtarza głównego, która jest jednokondygnacyjna ze zwieńczeniem, posiada w strefie środkowej cenną ikonę w typie Hodegetrii, powstałą najpóźniej w końcu XVII wieku. Ołtarz bogaty jest w ornamentykę snycersko-rzeźbiarską, typową dla późnego baroku. Zwraca uwagę złoconym i srebrzony detalem snycerskim - informuje w mediach społecznościowych Podkarpacki Wojewódzki Konserwator Zabytków

Pozostałe zachowane elementy wyposażenia dawnej cerkwi datuje się na koniec XVIII wieku lub przełomu XIX i XX wieku.

- Są one przykładem sztuki lokalnych warsztatów. Godnym uwagi jest architektoniczny ołtarzyk boczny z przedstawieniem szeroko rozpowszechnionego w sztuce wschodniej typu ikonograficznego „Matki Bożej Pokrow”. Polichromia pokrywająca pozorną ośmioboczną kopułę, jak również ściany prezbiterium pochodzi z końca XVIII wieku - opisuje Podkarpacki Wojewódzki Konserwator Zabytków.

Greckokatolicka cerkiew obecnie jest rzymskokatolickim kościołem filialnym. Usytuowana została w dolinie rzeki Iwełka, odmiennie niż większość cerkwi, które zwykle budowane były na wzgórzu.

Na stronie internetowej gminy Dukla możemy przeczytać, że z powstaniem cerkwi wiąże się legenda. Głosi ona, że w w miejscu, gdzie stoi cerkiew, znaleziono cudowny obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem, który bez ludzkiej pomocy przywędrował z Węgier. Właściciele próbowali zabrać go z powrotem, ale konie nie chciały ciągnąć wozu. Dopiero woły wóz pociągnęły, obraz jednak wrócił do Chyrowej. Umieszczono go w głównym ołtarzu wybudowanej w tym miejscu cerkwi.

Jeszcze w okresie międzywojennym cerkiew odwiedzały liczne pielgrzymki, również ze Słowacji. W 1932 roku cerkiew została gruntownie wyremontowana, a jej wnętrze zostało ozdobione polichromią. Po wojnie świątynia niszczała, rozpoczęto nawet rozbiórkę. W latach 80. I 90. XX wieku przywrócono jej dawną świetność.

Msze w cerkwi odbywają się w niedziele i święta o godz. 11. Na co dzień jest zamknięta, ale kluczami dysponuje właściciel pobliskiego domu za potokiem.