Krosno przygotowuje się do obchodów 150-lecia urodzin Jana Szczepanika. Przypomni wynalazki „polskiego Edisona”

Polski Edison, geniusz z Galicji, galicyjski Leonardo da Vinci – tak nazywano wszechstronnego wynalazcę o niezwykłym umyśle, który wyprzedzał swoje czasy. Był prekursorem barwnej fotografii, telewizji kolorowej, wynalazcą nowoczesnej maszyny tkackiej. Wymyślił m.in. elektroskop (urządzenie do przesyłania na odległość ruchomego obrazu kolorowego wraz z dźwiękiem), materiał do kamizelek kuloodpornych, projektor i kamerę do barwnego filmu, solary. Opracował ok. 50 różnych wynalazków i ponad 200 różnych rozwiązań patentowych.

Z Krosnem i Podkarpaciem związany był przez całe dzieciństwo i młodość. Uczył się w szkołach w Krośnie i Jaśle, pracował jako nauczyciel w podkrośnieńskich wsiach, służył w wojsku w Sanoku i Przemyślu. Podróżował po Europie: miał laboratoria w m.in. w Wiedniu, Berlinie i w Dreźnie. Przez ostanie 24 lata życia był związany z Tarnowem i tam został pochowany, po śmierci w 1926 roku.

Mieczysław Czosnyka z Fundacji im. Jana Szczepanika, który od 20 lat zajmuje się badaniem działalności znakomitego wynalazcy, podkreśla, że jest jego geniusz nie został w pełni odkryty i doceniony. Okazją do tego mają być jubileuszowe obchody, w które zaangażowały się samorządy Krosna i Tarnowa, uczelnie i szkoły noszące imię Jana Szczepanika, stowarzyszenia, krośnieńskie Muzeum Rzemiosła.

- Musimy więcej zrobić dla przypomnienia postaci Jana Szczepanika. Na jego przykładzie możemy pokazać młodemu pokoleniu, że żyjąc na Podkarpaciu można wiele osiągnąć, jeśli ma się wykształcenie, pasję, otwarty umysł, innowacyjne pomysły. Osiągnięcia Jana Szczepanika były milowym kamieniem dla rozwoju w wielu dziedzinach techniki a jego wynalazki przez lata wykorzystywano na całym świecie - mówi Piotr Przytocki, prezydent Krosna.

Plany z tym związane zaprezentowano we wtorek (16 listopada) na konferencji prasowej. Wydarzeń (organizowanych od kwietnia do czerwca przyszłego roku) będzie bardzo dużo. To wystawy, konkursy dla młodzieży, mieszkańców i turystów, konferencje popularnonaukowe, koncerty. Powstaną rzeźba, mural i ławeczka upamiętniająca Jana Szczepanika. Muzeum Rzemiosła zamierza zrealizować film, przedstawiający krośnieński okres życia i działalność wynalazcy i ekspozycję z wykorzystaniem technologii rzeczywistości wirtualnej.

Na tej ekspozycji przedstawione zostaną m.in. rekonstrukcje urządzeń, których autorem być Jan Szczepanik. To kamera, kamizelka kuloodporna i urządzenia do przekazywania sygnału telewizyjnego na odległość. Te wynalazki zostaną odtworzone w pracowniach Karpackiej Uczelni Państwowej. Studenci posłużą się patentami i dokumentacją techniczną a także zdjęciami z Muzeum Nauki w Londynie, gdzie znajduje się replika pierwszej kamery z czasów Szczepanika.